Maar als we zinvolle en doeltreffende participatie waar willen maken — en dan vooral met het doel om inclusievere, rechtvaardige beleidsvorming te bereiken — zien we op social media doorgaans weinig nuance. Het is ook geen veilige omgeving voor deliberatie, wat nodig is om representatieve beslissingen te kunnen sturen.
Social media zijn reactief, een participatieplatform is proactief
Op social media is zo goed als elk onderwerp vrij bespreekbaar, maar er kan ook heel wat verloren gaan in de enorme hoeveelheid posts die we elke dag met elkaar delen. Dat maakt het voor lokale overheden een stuk moeilijker om proactieve en productieve gesprekken te voeren. Daar komt nog bij dat je op social media vaak vooral genoodzaakt bent om te reageren op de luidste stemmen die graag viraal willen gaan. Social media zijn dan ook niet representatief genoeg om burgerparticipatie in goede banen te leiden.
Bovendien is de toon op social media vaak overwegend negatief, waardoor het identificeren van problemen en het ontleden van huidige kwesties vaak het zwaartepunt van de discussie vormen.
Natuurlijk is het voor elk participatieproces belangrijk om te bespreken wat er beter kan. Toch verhindert die negatieve toon vaak een oplossingsgericht gesprek tussen buren of tussen inwoners en hun vertegenwoordigers.
Maar wat betekent dit allemaal voor je participatieproject?
We schetsen een situatie. Stel: je wilt als gemeente een nieuw beleidsplan opstellen. Hoogstwaarschijnlijk weten inwoners niet eens dat dit proces van start gaat, waardoor ze er dus niets over posten op social media. Hoe kun je als bestuur dan weten wat de community graag in dat plan wil zien? En hoe weet je community dat je hard aan het werk bent om een betere toekomst voor iedereen in een plan te gieten?
Een digitaal participatieplatform helpt je om inwoners te betrekken bij proactieve en productieve gesprekken, én om hun feedback makkelijk en efficiënt te verwerken. Bovendien krijgen inwoners dankzij zo’n platform een centrale plek dat een overzicht geeft van de lopende projecten in de omgeving. Dit zorgt ervoor dat je makkelijk onderwerpen behandelt die relevant, actueel en actiegericht zijn. Zo bouw je samen met inwoners aan een betere samenleving.
Social media zijn overladen met content, waardoor participatie makkelijk verloren gaat
Social media zijn haast oneindig groot. Verspreid over verschillende kanalen en apps wisselen de trends elkaar snel af. Hoewel het verleidelijk kan zijn om gebruik te maken van de enorme hoeveelheden informatie die op social media beschikbaar zijn, is het ook een enorme uitdaging om al die informatie te doorzoeken en betrouwbare en productieve feedback eruit te filteren.
Oprechte meningen zijn er zeker op social media, maar met zoveel verschillende platforms, groepen en discussies zijn ze vaak moeilijk te vinden en makkelijk te missen.
Bovendien kun je jezelf afvragen: welk percentage van de opmerkingen op social media is echt opbouwend? Op social media staat er weinig op het spel— veel mensen nemen de kanalen niet serieus en posten zaken die de spot drijven met het onderwerp in kwestie. Als drukbezette beleidsmedewerker heb je simpelweg niet de tijd om de content van alle kanalen te filteren op stukjes productieve feedback. En vrolijk word je er ook niet van.
Een specifieke tool voor burgerparticipatie verzamelt alle input van de community op één plek en maakt informatie en wederzijdse dialoog makkelijk toegankelijk voor zowel bewoners als lokale bestuurders. Met één vertrouwd platform dat een laagdrempelige dialoog bevordert, voelen beide partijen zich meer betrokken bij wat er wordt besloten.
Bovendien biedt een platform ook een duidelijke structuur, met ruimte voor achtergrondinformatie, projectmappen, tijdlijnen en een community van geverifieerde profielen. Een participatieplatform schept structuur in het geven en ontvangen van feedback, zowel voor het bestuur als voor burgers.
Zonder moderatie is er op social media geen controle
Als het niet mogelijk is om geleverde feedback te modereren, zoals op social media, nemen de luidste stemmen vaak het gesprek over. Dit verhindert een zinvol en opbouwend gesprek. Het is dan ook moeilijker om dieper op argumenten in te gaan en te begrijpen waarom mensen een bepaalde mening hebben.
Discussies op social media zijn vaak moeilijk door spam of verkeerde informatie. Zonder de mogelijkheid om het gesprek te sturen, eindigen deze gesprekken vaak in gepolariseerde sneren over en weer.
Op een digitaal participatieplatform zijn er wél mogelijkheden om feedback te modereren, wat productieve en veilige communicatie mogelijk maakt. Bij CitizenLab vinden we het erg belangrijk dat feedback vrij blijft van giftige commentaren. We markeren automatisch inhoud die als schadelijk wordt geïdentificeerd, zodat moderatoren binnen het participatieteam deze reacties snel kunnen beoordelen.
Sociale media missen databeveiliging, waardoor de kwaliteit van de participatie beperkt blijft
Wil je zinvolle reacties krijgen op een complex onderwerp? Dan is het essentieel om de juiste contextuele informatie te delen, zodat mensen geïnformeerde feedback kunnen geven. Soms zijn dit beveiligde plannen of data die je niet overal wilt verspreiden.
Maar databeveiliging op social media is beperkt. Door de tekortschietende beveiliging en het daaruit voortvloeiende gebrek aan nuttige informatie, vormen mensen te vaak oppervlakkige of zelfs schadelijke meningen.
Bovendien is het op social media niet mogelijk om gegevens te verzamelen over de mensen die deelnemen aan je project. Omdat je niet de ‘eigenaar’ bent van de social media, kun je alleen basisinformatie verzamelen. Zo is het moeilijk om te bepalen of de feedback die je krijgt representatief is voor de rest van de community.
Met een beveiligd digitaal participatieplatform heb je meer controle over de feedback die wordt toegelaten. Je kunt inwoners een volledig beeld geven van het probleem in kwestie, zodat ze meer geïnformeerde feedback kunnen geven.
Bovendien kun je gebruikmaken van ingebouwde tools. Zo kun je met onze AI-functie makkelijk feedback analyseren en problemen opdelen. Ons Representativiteitsdashboard helpt om te bepalen hoe representatief je resultaten zijn.
De bewoners krijgen dus een veilige, gecontroleerde omgeving om informatie te delen en input te geven. Zo stelt een alles-in-één platform je in staat om gedetailleerde en datagedreven beslissingen te nemen.
Digitale participatieplatforms zorgen voor relevantere, efficiëntere en veiligere participatie
Participatieplatforms zijn er niet om social media te vervangen. Deze tools hebben nog steeds een grote meerwaarde in het delen van informatie en updates binnen je community. Maar als het op participatie aankomt, zijn sociale media gewoon te ruw en ongereguleerd.
Een participatieplatform is veel strategischer opgebouwd en biedt je de mogelijkheid om een echte participatiecultuur te ontwikkelen binnen je gemeente. Dat stimuleert vertrouwen. Bundel je informatie op een veilig, datagedreven platform? Dan verzamel je geïnformeerde feedback en neem je uiteindelijk betere, inclusievere beslissingen.
Lees meer over het succesvol betrekken van inwoners:
