Waar moeten extra huizen komen? Wat missen de inwoners? En wat waarderen ze juist in hun gemeente? Goes wil samen met haar inwoners de juiste antwoorden formuleren en startte daarom een grootschalig participatietraject. Deze aanpak leidt uiteindelijk tot de toekomstvisie van Goes. Het is een praktisch voorbeeld voor elke omgevingsvisie.
Key takeaways
- Neem de tijd voor het ontwikkelen van een brede omgevingsvisie
- Je bereikt meer verschillende mensen als je online en offline participatiemethodes combineert
- Je haalt het meeste waarde uit de opgehaalde inwonersinput als je die input koppelt aan interne specialisten
- Planning, transparantie en eenvoudige communicatie zijn essentieel
Voorbereiding voor het participatietraject
De gemeente Goes begint het participatietraject met een brede, open vraag aan de bewoners. Namelijk of bewoners, ondernemers en bezoekers hun ideeën willen aandragen voor ‘Goes over 10 tot 20 jaar’.
De gemeente daagt de mensen bewust uit om groots en creatief te denken, want de uitvoering van de ideeën mag best een aantal jaar duren. De vraagstukken gaan dus niet over een boom hier of een tegeltje daar. Het gaat over toekomstdromen – of anders gezegd een toekomstvisie.
Concreet verhaal voor bewoners en stakeholders
Die ‘toekomstvisie’ is ook hoe Goes haar inwoners naar het participatieplatform trekt. Beleidsmedewerkers vermijden namelijk bewust het woord ‘omgevingsvisie’, omdat die term vaag en abstract overkomt. Een toekomstvisie maakt daarentegen het traject interessanter.
Een manier waarop de gemeente Goes het traject visueel en concreet maakt, is door middel van een digitale kaart. Hierop kunnen bewoners verschillende locaties markeren waar volgens hen iets moet gebeuren. Bijvoorbeeld het faciliteren van fietspaden, markten en woongroepen.
Verschillende doelgroepen bereiken
Omdat het belangrijk is dat alle bevolkingslagen meedenken, zet Goes diverse kanalen in om inwoners naar de participatiesite te trekken. Tijdens de lancering van de site adverteert de gemeente ook via social media en via abri’s in de wijk.
Online reageren is een uitkomst voor veel gezinnen, maar sommige doelgroepen zijn niet digitaal vaardig. Daarom plaatst de gemeente fysieke ideeënbussen op verschillende locaties in Goes, zodat inwoners hun ideeën ook kunnen doorgeven via een brief. Daarnaast is het mogelijk om anoniem te reageren via een digitaal invulformulier.
Voorlopige resultaten
Het project loopt nog, maar de gemeente kan al de eerste – prachtige – resultaten delen. Tien jaar geleden deden bij een soortgelijke fysieke enquête slechts enkele mensen mee. Dankzij de participatiesite zijn er nu al 174 ideeën opgehaald, waarbij inwoners ook op elkaar hebben gereageerd. Ondanks de lockdown kwamen er ook 40 reacties binnen via de ideeënbussen.
De inhoud van de ideeën loopt ook sterk uiteen. Zo suggereert iemand om de Olympische Spelen naar Goes te halen. Anderen doen kleinere voorstellen over het planten van een boom of het verwijderen van een hek. Maar gelukkig zaten de meeste ingeleverde ideeën hier tussenin.
En de terugkoppeling van de resultaten? Die deelt de gemeente straks ook op het platform. Maar daarvoor moeten de beleidsmedewerkers nog aan de bak.
Interne organisatie en rolverdeling
Want zo veel inwonersinput op de juiste manier verwerken, dat duurt wel even. Hiervoor hebben de beheerders van het platform alle online en fysieke reacties in een overzicht gezet, netjes gesorteerd per beleidsveld. Vervolgens koppelen zij de betreffende beleidsmedewerkers aan de reacties, zodat de juiste specialisten meedenken over hun eigen cluster.
In contact met de gemeenteraad
Het uiteindelijke doel van het participatietraject is het opstellen van een omgevingsvisie voor de gemeente. Hiervoor combineren beleidsmedewerkers de 214 ingeleverde ideeën met ideeën van andere stakeholders zoals bedrijven, buurtgemeenten en de provincie. In een nieuwe participatiefase mogen inwoners ook nog op deze concept-omgevingsvisie reageren.
Ondertussen geven de beleidsmedewerkers elke drie maanden een interne update over de vorderingen aan het college van B&W. Na de gemeenteraadsverkiezingen informeerden de beleidsmedewerkers ook de nieuwe raad over het participatietraject.
Tips voor andere gemeenten
Iedere gemeente moet haar inwoners betrekken bij haar omgevingsvisie. Goes geeft je daarom een aantal praktische tips.
Ten eerste is het belangrijk om genoeg ruimte in te plannen voor het hele traject. De gemeente Goes krijgt zelf meer input dan verwacht, waardoor het langer duurt om uitgebreid te reageren. Kom je onverhoopt in dezelfde situatie? Deel dit dan transparant met je inwoners. Zo geef je duidelijkheid en bouw je direct krediet op.
Verder moet participatie voor iedereen toegankelijk zijn. Gebruik daarom net als de gemeente Goes begrijpelijke taal – bijvoorbeeld ‘toekomstvisie’ in plaats van de beleidsterm ‘omgevingsvisie’. Daarnaast is het waardevol om naast tekst, ook afbeeldingen of uitlegvideo’s toe te voegen. Doordat je meer inwoners meekrijgt, verzamel je de beste ideeën.
.svg){kind=icon}
