Waarom Voorstellen zo krachtig zijn voor de participatieve democratie

Door
Wietse Van Ransbeeck
Icon
1/10/2024
Icon
5 minuten
voorstellen initiatieven petities krachtige participatie

Voor overheden die inwoners willen betrekken bij het opstellen van de beleidsagenda en besluitvorming, zijn Voorstellen een krachtige participatiemethode. Ze verkleinen immers de kloof tussen top-down maatregelen en bottom-up bewegingen.

In dit artikel:

Voorstellen geven inwoners de kans om mee te beslissen welke richting het beleid uitgaat in hun land, gemeente of gemeenschap. Overheden kunnen, op hun beurt, beter inspelen op de behoeften van hun inwoners. Steden als Kopenhagen en Linz tonen al dat het werkt, en in Letland zijn sinds 2011 maar liefst 56 wetten én de grondwet aangepast op basis van voorstellen.

Versterk transparantie en vertrouwen

Inwoners een stem geven en hun input gebruiken in het beleid, versterkt het vertrouwen in het bestuur.

Uit een recent onderzoek van de OESO naar factoren die vertrouwen in overheden beïnvloeden, blijkt dat het vertrouwen het laagst is wanneer mensen het gevoel hebben dat hun stem er niet toe doet. Sterker nog, het gevoel inspraak te hebben, was bepalender voor het vertrouwen dan sociaaleconomische of demografische factoren.

Als inwoners weten dat je hun ideeën serieus neemt, stijgt hun vertrouwen. Maar, wel op voorwaarde dat het proces transparant is. Het moet voor inwoners duidelijk zijn hoe ze kunnen meedoen en wat er achteraf met hun voorstel gebeurt.

Zoals in Kopenhagen, bijvoorbeeld. Ik sprak onlangs met Aja Enghoff, projectmanager bij de stad, over hun succes met voorstellen. In de eerste vier maanden deden zo maar even 12.000 inwoners mee. Een sleutelelement van dat succes was het duidelijke proces, waarbij inwoners precies weten wat er gebeurt met hun voorstel zodra het de stemdrempel haalt.

Bouw een betrokken gemeenschap uit  

Voorstellen zijn een krachtig middel om inwoners langdurig te betrekken.

Bij Go Vocal zien we dat wanneer een gemeente een campagne voor voorstellen lanceert, duizenden nieuwe gebruikers zich aanmelden om hun stem te laten horen. Nadat ze een eerste keer hebben geproefd van digitale democratie zijn inwoners sneller geneigd om mee te denken of mee te doen bij toekomstige projecten. Bovendien kun je ze via het Go Vocal-platform makkelijk opnieuw bereiken.

Stimuleer een samenwerkingscultuur

Voorstellen moedigen samenwerking aan. In Kopenhagen zien we dat inwoners vaak samenwerken met anderen om hun ideeën te verfijnen en meer steun te verzamelen. Dit zorgt ervoor dat meer mensen betrokken raken, die op hun beurt hun eigen suggesties of aanpassingen inbrengen.

Je geeft inwoners een tastbare manier om buiten het stemhokje actief mee te doen. En dat versterkt de democratie.

Maak gedragen beleid

Vraag het aan tien beleidsmakers en elk van hen zal het je bevestigen: het is veel makkelijker om een beleid te rechtvaardigen wanneer inwoners al achter de beslissing staan.

Zodra een voorstel een vooraf bepaalde drempel haalt, kunnen aanvullende participatiemaatregelen, zoals stemmen, worden ingezet om bredere steun te peilen.

Dat betekent dat tegen de tijd dat een voorstel bij de gemeenteraad komt, inwoners al de kans hebben gehad om erover te lezen in de lokale media en het te bespreken met hun familie, vrienden en buren. Wanneer een voorstel uiteindelijk op het bureau van de burgemeester ligt, is het grondig besproken door de mensen op wie het impact heeft. Dit geeft de uitvoering ervan meer draagvlak en legitimiteit.

Stimuleer creativiteit en innovatie  

Goede ideeën kunnen van overal komen – maar vaak komen ze van mensen die zelf gebruikmaken van publieke diensten. 

Als inwoners weten dat hun voorstellen serieus worden overwogen, zullen ze sneller actie ondernemen en een voorstel indienen als ze merken dat er iets beter kan in hun buurt, gemeente of stad. 

Creativiteit bloeit op het raakvlak van wat denkbaar is en wat mogelijk wordt. Zodra inwoners beseffen dat er democratische wegen zijn om verandering te realiseren – en hoe ze die kunnen benutten – wordt dat een bron van innovatie en vernieuwing.

Bevorder betrokkenheid en verantwoordelijkheid

In een gezonde democratie hebben mensen het gevoel dat hun stem telt en dat ze een actieve rol kunnen opnemen.

Voorstellen geven inwoners een directe manier om verantwoordelijkheid te nemen voor hun gemeenschap. Ze zijn een duidelijk, tastbaar instrument om positieve verandering te realiseren. Bovendien helpt het om mensen om oog te doen krijgen voor de uitdagingen en ideeën van anderen.

Het omgaan met verschillen en nuances is een wezenlijk onderdeel van een democratie. Niet iedereen wil hetzelfde, maar door dialoog en samenwerking ontstaat er een weg vooruit.

Voorstellen met Go Vocal: een constructieve ruimte om samen met je inwoners beleid te vormen

Go Vocal biedt alles wat je nodig hebt om succesvol te zijn. Van een intuïtieve ruimte waar inwoners voorstellen kunnen indienen, steunen en bespreken, tot een krachtige back-end die waardevolle inzichten geeft in wat echt belangrijk is. Ontdek vandaag nog onze Voorstellen-functie!

Kijk onze webinar “Succesvol Voorstellen implementeren: Lessen uit de praktijk” terug

Op 24 oktober brachten we participatieprofessionals die met succes Voorstellen hebben geïmplementeerd samen voor een panelgesprek, geleid door onze CEO en medeoprichter Wietse Van Ransbeeck. Daarin bespraken we onder meer:

  • Waarom ze besloten de sprong te wagen
  • Hoe ze hun processen hebben ontworpen en intern georganiseerd zijn

Kijk de webinar hier terug

Implementing proposals successfully: Insights from practitioners

Wietse Van Ransbeeck
Door
Wietse Van Ransbeeck

CEO en medeoprichter van Go Vocal. Hij wil de lokale democratie versterken en besluitvorming inclusiever, responsiever en participatiever maken. Trotse Forbes 30 Under 30 Europe & YTILI Fellow.

Quotation mark
,

Duizenden vakgenoten bereiken
hun doelen al met Go Vocal

Ontdek ons platform in actie en zie zelf waarom gemeenten in Nederland, en ver daarbuiten, voor Go Vocal kiezen.

Boek een gesprek
Go Vocal Arrow right
Decorative graphicDecorative graphic