Het burgerbudget in 3 case studies

CitizenLab ondersteunt verkozen vertegenwoordigers en hun administratie in het op poten zetten en implementeren van een op maat gemaakt burgerbudget. In dit artikel stellen we drie verschillende projecten voor die als inspiratiebron kunnen dienen.

Peñalolén lanceert een burgerbudget om de levenskwaliteit van burgers te verbeteren

Project | Peñalolén (241 599 inwoners), een Chileense stad in de provincie Santiago, lanceerde haar eerste burgerbudget in 2019. Dit project had als doel om ideeën te verzamelen om de infrastructuur en publieke ruimte te verbeteren. Hierbij lag de focus voornamelijk op veiligheid, toegankelijkheid en intergenerationele integratie. Inwoners werden uitgenodigd om ideeën voor te stellen en hun stem uit te brengen op de projecten die ze graag geïmplementeerd wilden zien.

Peñalolén maakte een budget van 500 000 000 Chileense pesos (zo’n $662 515) vrij om over de gemeenschap te verdelen. Het lokale bestuur legde hierbij wel enkele grondregels vast. Zo moest de totale som minstens 10 projecten financieren, wat het maximumbudget per voorstel $50 000 000 (zo’n $66,251) maakte. Dit budget moest bovendien gelijk worden verspreid en worden toegewezen aan de twee populairste ideeën uit elke buurt. Het gemeentebestuur zorgde uiteindelijk voor goedkeuring van de budgetten en de selectie van de uitverkoren projecten.

‍

‍

Resultaat | Deze burgerbegroting duurde van augustus 2019 tot april 2020. In die periode schreven 24 450 burgers zich in op het online platform. Het project haalde een indrukwekkende engagementsgraad van 10,10%. De stemmen waren relatief gelijk verdeeld, aangezien de initiatieven zich op verschillende buurten focusten. Op basis van de resultaten van de stemming selecteerde het stadsbestuur uiteindelijk tien gemeenschapsprojecten die budget toebedeeld kregen.

In Aarlen draait de burgerbegroting om duurzame ontwikkeling

Project | De administratie van de stad Aarlen (30 000 inwoners) maakte een budget van €25 000 vrij om in duurzame ontwikkeling te investeren. Burgers en lokale organisaties kregen de kans om voorstellen te formuleren en hun ideeën te delen op het platform van de stad.

In een eerste fase deelden burgers volop hun ideeën, zowel op het platform als in fysieke stembussen. Daarna bracht de administratie een willekeurig gelote werkgroep van verkozen vertegenwoordigers en burgers samen om de haalbaarheid van de voorstellen te evalueren. Na deze preselectie bleven 14 ideeën over, waar inwoners opnieuw over konden stemmen.

Resultaat| Aan het einde van de stemmingsfase kwamen drie projecten als winnaar uit de bus. De stad nam zelf de verantwoordelijkheid om enkele projecten te implementeren (zoals de creatie van een biodiversiteitspad), maar werkte ook samen met burgers om projecten te realiseren (zoals het groener maken van de publieke ruimte). Bouwend op het succes van dit eerste project lanceerde Aarlen in 2020 een tweede burgerbegroting, deze keer om sociale interactie te promoten.

De Gentse burgerbegroting laat inwoners de stad co-creëren

Project | De Vlaamse stad Gent (+260 000 inwoners) kent een lange traditie van participatie. Het recentste voorbeeld is de tweede editie van het ‘Wijkbudget’. Met als doel om de verschillende wijken van de stad nog beter te maken, legde het bestuur een budget van 6,25 miljoen euro op tafel, een som van zo’n 150 000 à 350 000 euro per buurt. De Gentenaren kregen de vraag na te denken over de buurten waar ze wonen en werken en hun ideeën op het platform van de stad te delen.

Het rechtstreekse doel van het ‘Wijkbudget’ is natuurlijk om burgers te betrekken bij het co-creëren en verbeteren van hun omgeving. Maar het Wijkbudget wil ook de sociale cohesie binnen buurten versterken. Om voor maximale representatie te zorgen in twee van de meest kwetsbare buurten stelde de stad willekeurig gelote wijkpanels samen. Bovendien zorgde de administratie voor een diepgaande DNA-analyse voor elke buurt, met alle relevante statistieken, sterktes, aandachtspunten en kwetsbaarheden.

Resultaat | Het project is nog in volle gang, maar in de eerste fase van het Wijkbudget (dat 11 van de 25 wijken bevat) bezochten meer dan 13 000 burgers het platform van de stad. 3340 burgers en organisaties registreerden zich en deelden zo’n 500 ideeën. 472 van deze ideeën worden nu verder uitgewerkt en geëvalueerd.

Benieuwd hoe je in jouw stad of gemeente aan de slag kan met een burgerbegroting? Schrijf je in voor onze volgende webinar en krijg praktische tips van participatiemedewerkers van de Nederlandse gemeente Hollands Kroon en de Vlaamse stad Gent!

‍