Klimaatplannen opstellen met burgerparticipatie

Hoewel organisaties, landen en individuen allemaal maatregelen nemen om de opkomende crisis te beperken, liggen we volgens de Verenigde Naties niet op schema om de doelstelling van het akkoord van Parijs te halen. Namelijk voorkomen dat de temperatuur op aarde meer dan 1,5°C boven het niveau van voor de industrialisering uitstijgt. Hoe gaan we nu verder?

Inclusieve klimaatplannen maken op lokaal niveau

Willen we onze planeet en onze natuurlijke hulpbronnen beschermen? Dan moeten beleidsmakers en lokale overheden samenwerken om op lokaal niveau uitgebreide klimaatplannen te ontwikkelen en uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan de Regionale Energiestrategie (RES).

Ook provincies en gemeenten nemen maatregelen. De individuele kenmerken van de economie, de hulpbronnen, de gemeenschap en de politieke structuur van elke lokale overheid zorgen voor verschillende mogelijkheden en behoeften. Daarom is het belangrijk om de klimaatverandering op elk niveau aan te pakken.

Burgerparticipatie voor betere plannen

Met de inzet van inclusieve burgerparticipatie voor klimaatplannen kun je bestaande klimaatongelijkheden op lokaal niveau herkennen en herstellen. Dat is essentieel voor het vinden van draagvlak voor klimaatplannen. Een van de opties om burgerparticipatie inclusiever te maken is een online participatieplatform. Hiermee bereik je als overheid een breder publiek dan met een gemiddelde inspraakavond.

Om weerbaarheid tegen klimaatverandering op te bouwen en de langetermijngevolgen ervan te beperken, zijn ingrijpende hervormingen nodig, zowel op individueel als collectief niveau. Met behulp van burgerparticipatie kunnen community’s en lokale overheden zich verenigen om samen klimaatplannen op te stellen die duurzaam, uitvoerbaar en effectief zijn.

Wat is een klimaatplan?

Een klimaatplan is een strategisch document met daarin een verzameling maatregelen en beleidslijnen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de klimaatuitdagingen actief aan te pakken. In het klimaatplan staan doelstellingen over de reductie op basis van lokale prioriteiten. Met een klimaatplan ontwikkelen beleidsmakers een kader met tactische maatregelen om die doelstellingen te bereiken.

Deze plannen kunnen alles omvatten: van strategieën voor hernieuwbare energie zoals het aanleggen van zonnestroomnetten tot regenwaterbeheer en preventieve maatregelen. In een klimaatplan staat ook wat de gevolgen zijn van klimaatverandering – op lokaal niveau kan dat erg ongelijk zijn.

Door burgerparticipatie in te zetten, met name via een online platform, breng je in het proces alle belangrijke partners in je gemeente samen – van inwoners tot klimaatactivisten en stakeholders van de overheid. Zo stel je de zaken met de hoogste prioriteit makkelijker vast en stel je zinvolle actieplannen op waar iedereen zich bij kan aansluiten.

De beste participatiemethode voor klimaatplannen

Bij burgerparticipatie is er geen standaardaanpak. Het is essentieel om inzicht te hebben in lokale prioriteiten en manieren van communiceren, om zo een participatiestrategie te ontwikkelen die aansluit bij de behoeften van je community. Vooral als er zoveel op het spel staat bij een complex onderwerp als klimaatverandering.

Afhankelijk van de behoeften van je community en de huidige participatiecultuur kunnen bepaalde benaderingen succesvoller zijn dan andere. Er zijn drie centrale benaderingen die je kunt gebruiken bij de prioriteiten en activiteiten van je klimaatactieplan.

Voorlichting: Over klimaatverandering is heel veel informatie te vinden, ook informatie die níét klopt. Het kan moeilijk en overweldigend zijn om te weten wie je kunt vertrouwen of waar je de feiten kunt vinden. Inwoners willen weten hoe klimaatverandering hun buurt en hun leven direct zal beïnvloeden. Ze zullen eerder bereid zijn om te participeren als ze zich kunnen vinden in de uitdagingen en de gevolgen ervan. Gebruik bij het maken van je lokale klimaatplannen burgerparticipatie als een leerzame mogelijkheid om feitelijke informatie te verspreiden en betrokkenheid te stimuleren bij de vermindering van broeikasuitstoot.
Raadpleging: Het kan een behoorlijke uitdaging zijn om te weten hoe je klimaatverandering aanpakt en hoe je het beste prioriteit geeft aan aandachtsgebieden binnen je gemeenschap. Door gebruik te maken van een online platform voor burgerparticipatie kun je raadgevende methoden inzetten zoals enquêtes en opiniepeilingen. Hiermee kun je je voorgenomen milieubeleid en programma’s en methoden voor emissiereducties presenteren en bied je inwoners de kans om feedback te geven. Of het nou gaat om je uitgebreide klimaatplannen of om specifieke onderwerpen binnen je klimaatplan, bijvoorbeeld methoden voor duurzaam vervoer of afvalbeheer: raadgevende feedback is een geweldige manier om snelle check-ins te doen bij je community. Omdat de ‘instapkosten’ voor bewoners relatief laag zijn, zijn raadgevende methoden een zeer efficiënte en op data gerichte aanpak bij het opstellen van klimaatplannen.
Deliberatie: Je biedt inwoners de kans om rechtstreeks mee te werken aan klimaatplannen met online workshops of door ze zelf voorstellen te laten indienen. Door bewoners de ruimte te geven om hun eigen aanbevelingen en acties ter sprake te brengen, verzamel je nieuwe en ongehoorde perspectieven om in je nieuwe plannen te verwerken. Ook ben je beter in staat om tekortkomingen en ongelijkheden in bestaande plannen aan het licht te brengen. Deze methode biedt de mogelijkheid om de kracht van de bestaande luide stemmen in je community te bundelen en te benutten in een gemodereerde en productieve omgeving. Door rechtstreeks in gesprek te gaan met de vertegenwoordigers van bepaalde geluiden – of het nou gaat om klimaatorganisaties of gewoon zeer betrokken kiezers – zorg je ervoor dat de belangrijkste stakeholders zich gehoord voelen en bouw je steun op de lange termijn op. Hoewel de bewoners misschien wat huiveriger zijn voor deze aanpak en de aanpak meer middelen van je kan vereisen, is dit niveau van inspraak essentieel om de acties en activiteiten in een klimaatplan te laten doordringen in je hele community.

Zorg ervoor dat je op één lijn zit met je community als je nadenkt over welke participatiemethode je gaat gebruiken. Alleen zo haal je het maximale rendement uit burgerparticipatie. Het goede nieuws? Alle drie de benaderingen zijn mogelijk binnen een alles-in-een online platform voor burgerparticipatie.

Om onze planeet te beschermen zijn ingrijpende veranderingen nodig. Daarom moeten community’s samenwerken om klimaatplannen te ontwikkelen die grote gedragsveranderingen over de gehele linie zullen inspireren. Burgerparticipatie stroomlijnt het proces rond klimaatplannen en zorgt voor betere milieuresulaten voor iedereen.